ظرفیت تولید مصالح ساختمانی در تحقق وعده مسکنی دولت
فرهاد بیضایی، کارشناس اقتصاد مسکن در گفتوگویی پیرامون تحقق وعده یک میلیونی مسکن به چالش کمبود مصالح ساختمانی پرداخته و اظهارداشت: در برخی از مصالح ساختمانی ظرفیتهای اسمی خالی وجود دارد که در مدار تولید نیست. با اینکه امکانات وجود دارد و خط تولید نیز شکل گرفته، اما به خاطر کمبود تقاضای ناشی از ساخت و ساز پایین این خطوط تعطیل شدهاند یا با ظرفیت کمتری کار می کنند، لذا امکان افزایش ظرفیت در این بخشها وجود دارد.
به گزارش راهبرد معاصر؛ یکی از موارد مهم در بحث ساخت و ساز مسکن، علاوه بر زمین و تامین مالی این موضوع مهم، تامین مصالح ساختمانی ارزان برای عدم توقف کار است. شاید در کنار مسائل فنی و پیچیده ساخت یک میلیون واحد مسکونی که عموما رسانه ها بدان می پردازند به تامین مصالح ساختمانی برای چنین پروژه مهمی کمتر پرداخته می شود. کارشناس اقتصاد و بازار مسکن به سوال های ما در این بخش پاسخ داده است.
فرهاد بیضایی مدیر سابق گروه سیاست گذاری مسکن دانشگاه علم و صنعت و کارشناس اقتصاد مسکن در گفت و گو با راهبرد معاصر به موضوع تامین مصالح ساختمانی در طرح ساخت یک میلیون واحد مسکونی پرداخت و در این باره گفت: یکی از چالش های پیش روی دولت در ساخت و ساز مسکن وعده داده شده به مردم تامین مصالح ساختمانی است. لذا در این بخش دولت با چند مساله رو به رو می شود.
وی در این باره توضیح داد: اول باید ببینیم مصالح ساختمانی که درباره آن بحث می کنیم ظرفیت تامین نیازهای یک میلیون واحد مسکونی را دارد. در پاسخ به این موضوع می توان گفت، در برخی از مصالح ساختمانی چنین ظرفیت و امکانی وجود دارد، در برخی خیر.
بیضایی در این باره توضیح داد: به این دلیل که برخی از صنایع تولید مصالح ساختمانی در سال های گذشته موفق به ایجاد بازارهای صادراتی برای خود شده اند. لذا برای تامین مصالح مسکن دولتی تمایلی به از دست دادن بازارهای خارجی ندارند، ضمن اینکه از دست دادن مشتریان خارجی برای صادرات کشور نیز به هیچ وجه عقلانی نیست، لذا دولت نباید با فشار زیاد تولید کنندگان مصالح ساختمانی را به سمت از دست دادن بازارهای صادراتی ببرد، چرا که پیدا کردن بازارهای صادراتی در رقابت هایی در سطح بین المللی بسیار سخت است. لذا عقلانی است که صادرات خود را حفظ کنیم.
کارشناس اقتصاد مسکن در ادامه افزود: لذا دولت برای تامین مصالح ساختمانی مورد نیاز در بحث مسکن دولتی، خواه ناخواه باید به فکرافزایش ظرفیت تولید مصالح ساختمانی باشد. دربرخی از مصالح ساختمانی ظرفیت های اسمی خالی وجود دارد که در مدار تولید نیست. با اینکه امکانات وجود دارد. خط تولید نیز شکل گرفته، اما به خاطر کمبود تقاضای ناشی از ساخت و ساز پایین این خطوط تعطیل شده اند یا با ظرفیت کمتری کار می کنند، لذا امکان افزایش ظرفیت در این بخش ها وجود دارد. نکته مهم این است که اگر به دنبال افزایش ظرفیت یا بهره وری هستیم انرژی سرمایه در گردش چنین موضوعی بسیار مهم است.
بیضایی در این باره تصریح کرد: با توجه به کمبودها و قطعی برق در فصل تابستان و در زمستان به خاطر کمبود گاز مساله تامین انرژی واحدهای صنعتی بخصوص واحدهای صنعتی تولید کننده مصالح ساختمانی بسیار مهم است. برای تامین برق متاسفانه برخی واحدهای تولید مصالح ساختمانی چاره ای جز تعطیلی نداشتند، بنابراین برای افزایش ظرفیت تولید باید زیر ساخت ها تامین شود چرا که مسائل در تضاد با هم است.
وی در این باره توضیح داد: با توجه به اینکه زیر ساخت تامین انرژی زیر ساخت یک شبه نیست، بلکه یک زیر ساخت میان مدت است، یعنی تا رسیدن به ظرفیت مورد نیاز در حوزه انرژی حداقل باید سه تا پنج سال زمان بگذاریم، مگر اینکه از حوزه های دیگری که در حال حاضر وجود دارد استفاده کنیم، تامین مصالح ساختمانی نیز به سرعت انجام نمی شود. در صورت استفاده از حوزه های دیگر، در بخش های دیگری از اقتصاد دچار چالش می شویم. مثلا زمانی ساخت و ساز مسکن اولویت کشور نبود، آن زمان صنایع وابسته به مسکن خاموش شد؛ در حال حاضر چون مسکن اولویت اول شده، باید بخش های دیگر اقتصاد را خاموش کنیم تا در این بخش به لحاظ انرژی بتوانیم مصالح تولید کنیم و خانه بسازیم، لذا در انجام کار با چالش های جدی مواجه می شویم.
کارشناس اقتصاد مسکن در خصوص اهمیت سرمایه در گردش در تولید مصالح ساختمانی نیز گفت: بحث سرمایه در گردش موضوعی حیاتی است، ضمن اینکه برای تحقق مصالح مورد نیاز طرح منابع زیادی می طلبد. با توجه به اینکه به نر نمی رسد وزارت صمت تا کنون برآورد دقیقی از میزان نیاز به سرمایه در گردش برای افزایش مضالح ساحتمانی و خطوط جدید تولید پیش بینی کرده باشد لذا نمی توان در این موضوع هم بدون حساب و کتاب وارد عمل شد. اگر بخواهیم برای یک میلیون واحد مسکونی سهم تسهیلات بانکی را به بیست درصد حجم تسهیلات کل برسانیم، بحث سرمایه در گردش تامین مصالح ساختمانی دچار مشکل می شود.