رونق معاملات مسکن در اولین ماه پاییز
با آغاز فصل پاییز، اولین گروه از متقاضیان مصرفی بازار مسکن به کاهش قیمتها واکنش مثبت نشان دادند و این در حالی است که معمولا در مهرماه معاملات نسبت به شهریورماه به طور محسوسی کاهش مییابد.
هرچند بازار مسکن هنوز کساد است، نمایههای دریافتی از تعداد معاملات در نیمه مهرماه نشان میدهد به دنبال افت قیمتهای پیشنهادی، بعضی از خریداران محتاط که ریسک خرید را به آینده موکول نمیکنند وارد بازار شدهاند. پس از آنکه قراردادهای خرید و فروش در شهریورماه با منفی ۷۴ درصد به پایینترین سطح خود دست کم طی شش سال اخیر رسید، آمار اتحادیه مشاوران املاک از معاملات تهران در ۱۶ روز ابتدای شهریورماه نشان میدهد که مبایعهنامهها مقدار اندکی نسبت به ماه قبل افزایش یافته و از منفی ۷۴ درصد در شهریورماه به منفی ۶۹ درصد در مهرماه نسبت به ماههای مشابه سال قبل رسیده است. از سوی دیگر خرید و فروش ملک در ۱۶ روز ابتدای مهرماه نسبت به همین زمان در شهریورماه امسال افزایش ۲۶ درصدی نشان میدهد.
مطابق آمار اتحادیه مشاوران املاک تهران در ۱۶ روز ابتدای مهرماه ۱۳۹۸ در کل کشور ۱۶ هزار و ۴۰۰ قرارداد خرید و فروش ملک به امضا رسیده که نسبت به زمان مشابه سال قبل ۵۵ درصد کاهش یافته که تفاوت معناداری نسبت به ماه قبل نداشته است. در همین مدت همچنین ۲۷ هزار و ۵۱۸ اجارهنامه در کل کشور به امضا رسیده که نسبت به همین زمان در سال گذشته بدون تغییر بوده است.
در پایتخت اما تغییر اندکی در تعداد معاملات نسبت به ماه قبل ایجاد شد. در ۱۶ روز ابتدای مهرماه ۱۳۹۸ بالغ بر ۲۲۷۴ قرارداد خرید و فروش در شهر تهران به امضا رسید که نسبت به همین زمان در ماه قبل ۲۶ درصد افزایش و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۶۹ درصد کاهش نشان میدهد. تعداد قراردادهای اجاره در تهران نیز ۷۵۱۲ مورد بود که نسبت به مهر پارسال ۷ درصد کاهش یافت. اما افزایش ناچیز ماهیانه تعداد معاملات در مهرماه از این جهت دارای اهمیت است که در ماههای مهر هر سال با توجه به پایان فصل جابهجایی قراردادها نسبت به شهریورماه ۲۰ تا ۵۰ درصد کاهش مییافت؛ به طوری که مهرماه سال قبل تعداد معاملات نسبت به شهریور همان سال قراردادهای خرید و فروش ۴۳ درصد کاهش یافت.
تحرک اندک طرف تقاضا در بازار مسکن شهر تهران میتواند ناشی از کاهش قیمتهای پیشنهادی، ثبات نرخ ارز و افزایش اطمینان به شرایط عمومی اقتصاد باشد. عدهای از متقاضیان واقعی با توجه به این واقعیت که افت ماهیانه قیمت در زمان رکود، کمتر از میزان افزایش قیمت در زمان رونق است در مهرماه وارد بازار شدند. از سوی دیگر هماکنون ساخت و ساز در تهران حدود دو برابر تعداد معاملات است و ورود تدریجی واحدهای نوساز به بازار، تهدیدی برای آپارتمانهای کلیدنخورده و میانسال محسوب میشود. واسطههای ملکی میگویند سازندگانی که به نقدینگی نیاز دارند پس از آنکه فروش را شش ماه تا یک سال به حالت تعلیق درآوردند از تیرماه امسال واحدهای خود را در دفاتر املاک فایل کردهاند. با این وجود معاملات چنگی به دل نمیزند و هنوز نسبت به ماههای نیمه تعطیل فروردین نیز کمتر است.
ماه عسل گرانفروشان در بازار مسکن تمام شد
مسیر گرانفروشان در بازار مسکن با غربال فایلهای قرمز مسدود شد. از دوم مردادماه امسال که دادستانی، ساماندهی سایتهای فروش ملک را در دستور کار قرار داده قیمتهای نجومی از آگهیها حذف شده و با توجه به کاهش ۷۳ درصدی معاملات، راه فروش این نوع آپارتمانها بسیار دشوار شده است. واسطههای ملکی میگویند خرید و فروش حتی در فایلهای زیر قیمت به سختی صورت میگیرد؛ چه برسد به آپارتمانهایی که قیمتهای آن بالاتر از میانگین منطقه ارایه میشود.
بررسیهای میدانی از انجماد داراییها در بخش مسکن حکایت دارد. اشکان، یکی از مشاوران املاک منطقه ۴ میگوید: اسفند پارسال و اردیبهشت امسال اوج مراجعه برای خرید آپارتمان بود و کسانی که به نوعی تصور میکردند از تورم جا ماندهاند سرمایه خود را وارد بازار مسکن کردند. به همین دلیل در حال حاضر افرادی که در بازار مسکن هستند و قصد سرمایهگذاری در هر حوزهای دارند باید ابتدا آپارتمانی را که خریدهاند بفروشند. معدود خریداران بازار مسکن هم به دو دسته تقسیم میشوند؛ یا خریداران مصرفی که خانه قبلی خود را زیر قیمت میفروشند و آپارتمانهای جدید را زیر قیمت خریداری میکنند یا سفتهبازانی که خرید جدید آنها مشروط به فروش خانه فعلی است که البته گروه دوم با توجه به انتظار سودآوری، تخفیف نمیدهند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر نسبت به اردیبهشت ماه قیمت در برخی آگهیها ۵ تا ۱۵ درصد کاهش یافته است گفت: تا اردیبهشت ماه تعداد خریداران بیشتر از فروشندگان واقعی بود اما حالا شرایط بر عکس شده است. تا دلت بخواهد آپارتمان برای عرضه وجود دارد اما خریداران عقبنشینی کردهاند و در انتظار کاهش بیشتر قیمتها هستند. حتی فایلهای زیر قیمت به سختی فروش میرود. اندک نشستهایی هم که برای خانههای بهقیمت برگزار میکنیم معمولا به دلیل توقع مشتریان برای تخفیف بیشتر و مقاومت فروشندگان در این خصوص لغو میشود.